Blijven leren, dingen uitproberen en jezelf verbeteren leidt aantoonbaar tot een tevredener leven. Maar niet alleen dat: je wordt daardoor ook een mooier mens voor je omgeving.
Leef je droom, ontdek je kracht, kom tot bloei: de markt van persoonlijke groei, talentontwikkeling en zelfontplooiing is booming. We geven graag en veel geld uit aan boeken, cursussen, coaching, reizen en andere producten om onszelf te ontwikkelen. Sommige mensen noemen zichzelf zelfs een personal growth junkie. Ze gaan van het ene persoonlijke ontwikkelproject naar het andere om zichzelf beter te begrijpen en te verbeteren. Is dat wel de manier om echt de beste versie van jezelf te worden? Uit zowel klassiek als uit nieuw onderzoek naar zelfontplooiing blijkt dat je het verst komt als je jezelf en je individuele doelen weet te overstijgen. Je groeit pas echt als het niet meer alleen om jezelf draait.
De top van de piramide
In de jaren ’40 van de vorige eeuw bedacht de Amerikaanse psycholoog Abraham Maslow de term ‘zelfactualisatie’ voor het proces van zelfontplooiing. Zelfactualisatie zag hij als het afleggen van een weg die uiteindelijk leidt naar de beste versie van jezelf. Hoe die versie eruitziet, is voor iedereen verschillend, net als de weg ernaartoe. De een wil iets betekenen voor de buurt, de ander heeft als doel om prachtig viool te leren spelen en weer een ander wil vooral een wijs mens worden. Pas als je daaraan werkt, kun je echt gelukkig zijn, aldus Maslow.
Maar hij stelde ook dat persoonlijke groei en het bijbehorende geluk voor de meeste mensen helemaal niet is weggelegd. We komen daar volgens hem namelijk pas aan toe als we ons geen zorgen meer hoeven te maken over onze ‘lagere’ behoeften. In zijn beroemde ehoeftenpiramide staan eten, drinken en slaap onderaan. Dat is de basis. Daarboven plaatste hij de behoefte aan veiligheid: een dak boven je hoofd, bescherming tegen de elementen en geen geweld of dreiging in je buurt.
Daarna komt er ruimte voor liefde en verbondenheid en in het treetje daarboven voor waardering en erkenning. Helemaal aan de top van de piramide kwam volgens Maslow de behoefte aan zelfontwikkeling. Want wie honger heeft of zich niet veilig voelt, zal echt geen energie hebben om stapels boeken te lezen, aan yoga te doen of in een dagboek te schrijven, zo was zijn gedachte.
Jezelf ontwikkelen? In het hele artikel lees je er meer over. Het is een artikel dat ik heb geschreven voor het maartnummer van Psychologie Magazine. Er staat ook een interessante test in! Klik hier om de PDF te openen.